Wij zitten op dit moment wereldwijd met zorgen over onze gezondheid. Vlak na de aanslagen op o.a. de Twin Towers in New York beleefden wij zorgen over onze veiligheid.
In beide gevallen – toen én nu – lijkt angst de overwegende bron voor ons handelen, voor onze besluiten. En zoals wij allemaal wel weten, is angst een erg slechte raadgever, omdat het onze geest vernauwt en leidt tot een ‘tunnelvisie’, geen gezonde basis voor het nemen van verstrekkende besluiten.
Ruim 75 jaar geleden in de vroege ochtend van 5 juni 1944 landden de geallieerden op de stranden van Normandië. Het was het begin van de bevrijding van Europa van de Nazi-terreur. Wij kregen toen onze vrijheid terug ! Hoe hoog de prijs is geweest die werd betaald voor onze vrijheid, daarvan getuigen de vele witte kruizen op de verschillende oorlogskerkhoven vlakbij de landingsstranden en ook in ons eigen land. Vele jonge mannen en vrouwen hebben met hun leven voor onze vrijheid ingestaan. Op 4 mei herdenken wij ieder jaar hun offer.
Aanstaande 5 mei 2020 is het 75 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. Die vrijheid kwam van buitenaf, werd ons door anderen gebracht: zij zijn voor ons door het vuur gegaan. In de twee recente situaties – die naar aanleiding van de terreuraanslagen in 2001 én die naar aanleiding van het coronavirus nu – evenwel, zit de angst in onszelf.
Wij zijn het dan ook zelf die kunnen besluiten óf wij ons door onze angst laten leiden óf de moed vatten om ondanks onze angst in te willen blijven staan voor onze vrijheid.
Ik maak mij grote zorgen over de huidige verstrekkende vrijheid-beperkende maatregelen: zullen wij – wanneer deze epidemie voorbij is – wel weer van tenminste dezelfde mate van vrijheid gebruik kunnen maken ? Maken wij – wanneer bij alle volgende epidemieën dergelijke maatregelen genomen worden – niet de economische en de sociale structuren van onze samenleving kapot ? Is het middel dan niet veel erger dan de kwaal ? Is het nu niet juist aan de orde om na te denken of de overwegingen op grond waarvan deze vrijheid-beperkende maatregelen zijn genomen, nog wel geldig zijn. Zijn wij onze met zoveel offers verworven vrijheid niet aan het verkwanselen ?
Aan mijn grote zorg over het gaandeweg verlies van onze vrijheden wil ik uiting geven door op dinsdag 5 mei 2020 – wanneer wij voor de 75-ste keer onze bevrijding vieren – op het Binnenhof in Den Haag in het centrum van de politieke macht een stille wake te houden van 19.00 tot 20.00 uur. Wie voor deze actie sympathie kan en wil opbrengen, doe ik de suggestie om thuis een uur stilte in acht te nemen én om als blijk van jouw betrokkenheid een brandende kaars voor het raam te plaatsen.
Alleen vanuit innerlijke vrijheid is het mogelijk om garant te staan voor de uiterlijke vrijheid, de vrijheid die wij in de huidige ‘lock down’ situatie kwijt zijn. Beide zijn noodzakelijk om te komen tot oasen van menselijkheid en om die, waar zij er al zijn, te behoeden.
Rolf H. van Velthoven
Groningen
